سندرم روده تحريك‌پذير يا آي‌بي‌اِس (IBS‏) نوعي اختلال در روند كاركرد روده مي باشد كه درد مزمن شديدي در ناحيه شكم به همراه دارد كه باعث اذيت و نفخ و تغييرات در عادات روده‌اي، فاقد هر دليل ارگانيك ديگري، معلوم مي گردد. اسهال يا يبوست از شايع ترين نشانه هاي اين بيماري به شمار مي آيد.

نوعي از بيماري سندرم تحريك پذير است كه در آن اسهال علت اصلي آن است و IBS-D و نوعي كه يبوست علامت غالب را تشكيل دهد IBS-C، اطلاق مي شود و به نوعي كه اين دو نشانه متناوباً ظاهر شوند IBS-A مي‌گويند. آي‌بي‌اس شايد پس از يك عفونت ايجاد شود كه به آن آي‌بي‌اس پس از عفونت، يا IBS-PI مي گويند.

يك واقعهٔ استرس‌زا در زندگي يا شروع بلوغ، مي‌تواند بي دليل پزشكي ديگري، شروع آي‌بي‌اس باشد. انواع گوناگوني از جمله عدم جذب فروكتوز، بيماري سلياك، عفونت‌هاي خفيف و عفونت‌هاي انگلي مثل ژيارديازيس، انواع بيماري‌هاي التهابي روده، يبوست مزمن عملكردي، و دردهاي عملكردي مزمن در ناحيه شكم احتمال دارد به شكل آي‌بي‌اس تظاهر كنند. در آي‌بي‌اس، آزمايش‌هاي رايج باليني هيچ‌ نوع اختلالي را معلوم نمي كنند، هر چند روده‌ها احتمال دارد حساسيت بيشتري نسبت به بعضي محرك‌هاي خاص مثل تست عبور بالون نشان دهند.

برخلاف آنكه علت دقيق آي‌بي‌اس معلوم نيست، متداول ترين تئوري اين است كه آي‌بي‌اس از اختلال در تعامل ميان مغز و دستگاه گوارش به وجود مي‌آيد، با آنكه لحتمال دارد نوعي اختلال در فلور روده‌ها يا دستگاه ايمني بدن نيز در ايجاد آنسهيم باشد. آي‌بي‌اس در بيشتر بيماران باعث پديد آمدن شرايط خطرناك نمي‌شود اما به‌ دليل عوارض جانبي مثل درد مزمن و خستگي، مي‌تواند هزينه‌هاي درماني گزافي براي بيمار داشته باشد و باعث افزايش غيبت بيماران از محل كارشان شود. محققان گزارش كرده‌اند كه شيوع بالاي سندرم روده تحريك‌پذير، مي‌تواند سبب بالا رفتن هزينه‌هاي اجتماعي شود. اين بيماري همچنين يك بيماري مزمن است كه مي‌تواند كيفيت زندگي بيمار را به طور قابل توجهي تحت تأثير قرار دهد.

علائم

علائم نخستين سندرم روده تحريك‌پذير بدين شرح است: درد يا احساس ناراحتي درقسمت شكم همراه با اسهال و يبوست‌هاي پايدار و نيز تغيير در عادات روده‌اي.همچنين احتمال دارد احساس ضرورت براي اجابت مزاج، احساس تخليه ناقص يا زورپيچ، نفخ و گشادگي شكم نيز وجود داشته باشد. افراد مبتلا به آي‌بي‌اس معمولا بيش از ديگران دچار ريفلاكس معده‌اي مروي، علائم مربوط به دستگاه تناسلي- ادراري، علائم رواني همچون افسردگي و اضطراب، فيبروميالژيا، سندرم خستگي مزمن، سردرد و كمردرد مي‌شوند.

درمان

با آنكه درمان قطعي براي آي‌بي‌اس وجود ندارد، مي‌توان از  بعضي درمان‌ها جهت كاهش علائم مدد گرفت، مثل تنظيم رژيم غذايي بيمار، برخي داروها و مداخلات روان‌پزشكي. همچنين آموزش دادن به بيمار و وجود يك رابطهٔ خوب ميان پزشك و بيمار نيز بسيار اهميت دارد.

برخي از روش هاي درماني تسكيني اين بيماري عبارتند از:

• رژيم غذايي
• فيبر
• دارودرماني
• مصرف ملين
• مصرف ضد اسپاسم ها
• مصرف ضد افسردگي هاي سه حلقه اي
• سروتونين آگونيست ها
• سروتونين آنتاگونيست ها

منبع: ويكي پدايا

بازدید :