عارضه يبوست و خشكي مدفوع يكي از شايع ترين عارضه هاي گوارشي است كه افراد در هر سني ممكن است گاه به گاه به آن دچار شوند. اگر يبوست داريد تنها نيستيد زيرا حداقل ۲٫۵ ميليون نفر در سال به دليل يبوست به پزشك مراجعه مي كنند.
يبوست زماني رخ مي دهد كه فرد در تخليه روده بزرگ مشكل داشته باشد. درمان‌هاي خانگي و تغيير شيوه زندگي اغلب مي‌تواند به رفع آن كمك كند، اما گاهي اوقات ممكن است به مراقبت و روش هاي پزشكي نياز داشته باشد.
در ادامه به بررسي اين عارضه، دلايل، عوارض و راه هاي درمان يبوست خواهيم پرداخت:
يبوست چيست؟
تعداد دفعات دفع در هر فرد بسيار متفاوت است. برخي از افراد چندين بار در روز اجابت مزاج دارند در حالي كه برخي ديگر فقط يك تا دو بار در هفته اجابت مزاج انجام مي دهند. الگوي اجابت مزاج شما هر چه باشد، براي شما منحصر به فرد و طبيعي است، تا زماني كه خيلي از الگوي خود دور نشويد.
براي يكي يبوست يعني تعداد كم اجابت مزاج و براي ديگري مدفوع سفت و خشك و عبور سخت است كه مستلزم فشار آوردن و درد هنگام عبور است.
براي عده ديگري هم حس تخليه نشدن كامل و نارضايتي از اجابت مزاج به معني يبوست است. اين عارضه معمولا با نفخ و باد كردن شكم، تهوع خفيف و گرفتگي عضلات همراه است كه كلا پس از بيرون رفتن رفع مي‌شوند.
چگونه بفهميم دچار يبوست شديم؟
اصلي ترين علائم يبوست :
- مشكل در دفع مدفوع
- زور زدن هنگام دفع مدفوع
- دفع مدفوع كمتر از حد معمول
- مدفوع توده اي، خشك يا سفت
علائم ديگر عبارتند از:
- درد و گرفتگي در شكم
- احساس نفخ
- حالت تهوع
- از دست دادن اشتها
دلايل
سوال بسياري از بيماران اين است كه چرا دچار يبوست مي شويم؟ برخي از دلايل يبوست و سختي مدفوع به شرح زير است:
كمبود فيبر در رژيم غذايي: افرادي كه فيبر غذايي زيادي دريافت مي كنند، كمتر دچار يبوست مي شوند. اين به اين دليل است كه فيبر حركات منظم روده را افزايش مي دهد، به خصوص زماني كه فرد آن را با هيدراتاسيون مناسب تركيب مي كند.
غذاهاي با فيبر بالا عبارتند از:
- ميوه ها
- سبزيجات
- غلات كامل
- آجيل
- عدس، نخود و ساير حبوبات
غذاهاي كم فيبر عبارتند از:
- غذاهاي پرچرب مانند پنير، گوشت و تخم مرغ
- غذاهاي بسيار فرآوري شده، مانند نان سفيد
- فست فودها، چيپس و ساير غذاهاي از پيش ساخته شده
عدم تحرك بدني: سطوح پايين فعاليت بدني نيز ممكن است منجر به يبوست شود. افرادي كه چندين روز يا هفته را در رختخواب مي گذرانند يا روي صندلي مي نشينند ممكن است در معرض خطر بيشتري براي يبوست باشند.
برخي از داروها: (به ويژه داروهاي مسكن قوي مانند داروهاي مخدر، داروهاي ضد افسردگي و قرص آهن) و داروهاي ضد اسيدي كه داراي كلسيم يا آلومينيوم هستند
دلايل ديگري كه منجر به يبوست مي شوند:
- اختلالات اشتها
- سندرم روده تحريك پذير
- بارداري
- مشكلات مربوط به اعصاب و ماهيچه هاي دستگاه گوارش شما
- سرطان روده بزرگ
- بيماري هاي عصبي مانند بيماري پاركينسون يا مولتيپل اسكلروزيس
- تيروئيد كم كار (به نام كم كاري تيروئيد)
- كلسيم بيش از حد در خون شما (هيپركلسمي) به دليل فعاليت بيش از حد غدد پاراتيروئيد، داروها، سرطان (ريه، سينه، مولتيپل ميلوما) يا علل ديگر
آيا يبوست خطرناك است؟
همانطور كه در ابتدا اشاره كرديم زماني كه دفع كمتر از سه بار در هفته اتفاق بيفتد، دچار يبوست شده ايد. اما چه زماني يبوست خطرناك است؟ اگر فاصله دفع شما بيشتر از اين شود و يبوست مزمن شود، ممكن است باعث ايجاد انسداد در روده شود. در مواردي هم ممكن است انسداد روده خود باعث يبوست شده باشد كه نياز به مداخله جراح دارد و شكل خطرناك آن است.
بازدید :